Nếu tiếp cận 90 phút trên sân Mỹ Đình dưới khía cạnh con số thống kê, Việt Nam mới là đội thất bại chứ không phải Malaysia.
Đó hoàn toàn không phải một nhận xét cảm tính, nhất là khi con số sau trận của ban tổ chức AFF Cup chỉ ra rằng ĐT Việt Nam chỉ cầm bóng có 31,4% (so với 68,6% của Malaysia) và tỷ lệ chuyền chính xác có vỏn vẹn 62,7% (so với 84,6% của đối thủ). Nói Malaysia đã áp đảo chúng ta ngay tại Mỹ Đình là không hề quá lời.
Song chênh lệch trên bảng tỷ số lại cho thấy đội quân của HLV Park Hang-seo mới là những người chiến thắng, thậm chí hoàn toàn có thể nói chúng ta đã “bắt vị” những người Mã. Rốt cuộc, vì sao lại có nghịch lý này?
“Đúng vai trò”
Ngay sau khi trận đấu kết thúc, Công Phượng đã có bài phỏng vấn với với phóng viên BTC, tiền đạo mở tỷ số cho ĐT Việt Nam chỉ nói anh cùng các đồng đội đã chơi “đúng vai trò” trước Malaysia. “Đúng vai trò” có lẽ là từ khóa (keyword) quan trọng nhất trong chiến thắng này của ĐT Việt Nam trước Malaysia.
Tất cả cầu thủ Việt Nam đã chơi đúng vai trò của mình, bao gồm cả cặp tiền vệ đầy mỏng manh Quang Hải – Xuân Trường, lẫn cả “hậu vệ phải” Trọng Hoàng, ngay cả khi việc chơi “đúng vai trò” đó khiến Việt Nam thua thiệt hoàn toàn về việc kiểm soát tuyến giữa trong hiệp 1.
Ông Park Hang-seo dĩ nhiên chẳng phải tay mơ chiến thuật để không hiểu rằng việc bố trí Xuân Trường và Quang Hải chơi ở khu vực giữa sân là hành động tự sát khi hai ngôi sao này không có cả thể lực lẫn độ lỳ để tranh chấp bóng.
Nhưng vấn đề là việc ngay cả khi chúng ta “mất giữa” nhưng cách mà cổ động viên vẫn hay nhận xét khi theo dõi trận đấu, thì điều đó cũng không khiến Văn Lâm phải vào lưới nhặt bóng vì hàng phòng ngự của đội quân HLV Park Hang- seo luôn lui về phòng ngự đủ dày theo hai lớp để biến những cầu thủ tấn công Malaysia trở nên bất lực trong việc đối mặt với Đặng Văn Lâm.
Thay vì sử dụng Công Phượng hoặc Anh Đức để làm chim mồi, có thể nói ông Park đã “thí” luôn cả cặp tiền vệ Xuân Trường-Quang Hải để “dụ” Malaysia lao lên.
Toan tính ấy rõ ràng đã thành công khi trong phòng họp báo sau trận, HLV Tan Cheng Hoe của Malaysia thừa nhận các học trò của ông đã bị Việt Nam trừng phạt sau khi mắc những sai lầm phòng ngự do khả năng chuyển tiếp từ phòng ngự sang tấn công còn yếu.
Sự đúng vai trò đó còn được thể hiện ở hàng công khi Phan Văn Đức, người được lựa chọn chơi thay thủ quân Văn Quyết đã có một trận cầu tuyệt vời ở cả khâu tấn công lẫn phòng ngự. Khả năng di chuyển lên xuống không biết mệt mỏi của Phan Văn Đức đã hạn chế tối đa khả năng của Sumareh, cầu thủ nhập tịch gốc Phi được đánh giá rất cao của Malaysia.
Trên khía cạnh tấn công, Phan Văn Đức chính là người đã trả ngược bóng cho Anh Đức kiến tạo cho Công Phượng ở bàn mở tỷ số. Tới bàn thứ hai, số 20 trở thành nhân vật chính với đường kiến tạo như đặt để Anh Đức trừng phạt Malaysia.
Sự đúng vai trò cuối cùng được thể hiện ở cách mà chúng ta chơi bóng sau khi dẫn 2-0. Thay vì chủ động phòng ngự, đội quân của HLV Park Hang-seo vẫn tiếp tục dâng cao pressing đối thủ. Sự xuất hiện của Hùng Dũng, Đức Huy và Văn Quyết giúp chúng ta giữ nguyên được thế trận chủ động (chứ không phải kiểm soát bóng chủ động) trước người Mã.
Những phút cuối thay vì thấp thỏm lo âu đội bạn có thể tạo ra điều gì đó nguy hiểm về khung thành Văn Lâm, tất cả đều thấy những học trò của ông Park Hang-seo tự tin, nhàn nhã và tạo ra cảm giác về một chiến thắng bỏ túi như thế nào.
Ấy chính là kết quả của một ĐT Việt Nam với mọi cầu thủ đều chơi “đúng vai trò” như Công Phượng nói.
Trong hơi thở của… Pháp
Dù có thể khập khiễng về tầm vóc, nhưng chiến thắng của chúng ta trước Malaysia đang gợi nhớ tới chiến thắng 4-2 của ĐT Pháp trước Croatia trong trận chung kết World Cup 2018. Đó là cuộc đấu mà nếu nhìn trên con số thống kê, Croatia mới là những người xứng đáng có được chiến thắng.
Pháp cầm bóng ít hơn Croatia (39% so với 61%), sút ít hơn (6 so với 11), nhưng là những người chiến thắng khi sắc hơn trong những pha phản công và luôn biến cách trừng phạt Croatia trong những thời điểm đội bóng này mắc lỗi trong việc chuyển tiếp từ phòng ngự sang tấn công.
So sánh như thế không có nghĩa rằng chiến thuật của HLV Park Hang-seo đã vươn tới tầm của Didier Deschamps hay Việt Nam ở chung một đẳng cấp nào đó với ĐT Pháp. Chỉ ra nghịch lý kiểm soát bóng ít, chuyền chính xác ít nhưng vẫn chiến thắng là để thấy rằng bóng đá giờ không còn là cuộc chơi của việc kiểm soát bóng như nhiều năm qua nữa.
90 phút giờ hoàn toàn là cuộc chơi của những miếng đánh vào công đoạn chuyển tiếp giữa phòng ngự và tấn công. Việc kiểm soát bóng giờ không còn quan trọng bằng việc có được sự chủ động trong thế trận. Và những mẫu cầu thủ sở hữu khả năng bùng nổ trong quãng ngắn tốt như Công Phượng, Trọng Hoàng hay Văn Đức sẽ có đất diễn nhiều hơn.
Nếu nhìn và hiểu trận đấu theo lăng kính đó, chiến thắng của ĐT Việt Nam trước Malaysia không hề là nghịch lý. HLV Park Hang-seo đơn giản là đã cao tay hơn người đồng nghiệp Tan Cheng Hoe.
